13/2018

Spis treści - streszcznie: 
Marek J. Malinowski
Bezpieczeństwo we współczesnym świecie. Istota zjawiska i jego uwarunkowania (refleksje osobiste)

Problematyka bezpieczeństwa podejmowana w artykule stanowi bez wątpienia jeden z najbardziej fundamentalnych problemów współczesnego świata. Zagadnienie szeroko pojętego bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego, które w II dekadzie XXI wieku jest kwestią rozpatrywaną na trzech splecionych ze sobą integralnie płaszczyznach: globalnej, regionalnej i lokalnej. Polityczne, gospodarcze i ekologiczne uwarunkowania bezpieczeństwa łączą się integralnie. z elementami psychologicznymi, rozpatrywanymi zarówno na poziomie pojedynczego „homo sapiens”, jak i na poziomie światowych elit władzy politycznej, ekonomicznej i militarnej. Tworzą one bowiem ramy kształtowania się zjawiska bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego we współczesnym świecie.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo wymiar lokalny, regionalny, globalny

Konrad Hennig
Bezpieczeństwo egzystencjalne społeczeństw Zachodu wobec współczesnego sporu epistemologicznego

Koncepcja prawdy stanowi ważny czynnik budowania bezpieczeństwa egzystencjalnego, czyli przekonania, że wartości i cele realizowane w życiu jednostek i wspólnot są właściwe warte ochrony. Źródła pewności naszej pozycji w świecie zmieniają się wraz z cywilizacjami. W Antyku dominowała narracja filozoficzna, w cywilizacji łacińskiej religijna, a współcześnie racjonalna, pragmatyczna kalkulacja funkcjonalistyczna. Zgadzamy się na redukcjonistyczną koncepcję prawdy, która obowiązuje tylko na mocy społecznej konwencji otrzymując w zamian korzyści bezprecedensowej wolności i wygody życia. Autor opisuje historyczne napięcia przechodzenia pomiędzy trzema cywilizacjami oraz spory epistemologiczne, jakie rodziły.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, kultura, cywilizacja, prawda, epistemologia, społeczeństwo

Artur Niedźwiedzki
(Nie)Bezpieczna Europa po Brexicie?

Wystąpienie Zjednoczonego Królestwa ze wspólnoty może wywrzeć niebagatelny wpływ na bezpieczeństwo Europy, zarówno na płaszczyźnie polityczno-gospodarczej, jak i militarnej. Szeroko pojęte zasoby Unii Europejskiej ulegną niewątpliwie uszczupleniu na skutek secesji Wielkiej Brytanii z tej organizacji, choć, z drugiej strony, wspólnota odzyska elementarną sterowność w dziedzinie bardziej zaawansowanych form współpracy na niwie obronności, z uwagi na wystąpienie z jej szeregów aktora, który dotychczas odgrywał rolę jednego z najzagorzalszych przeciwników autonomii strategicznej Unii. Powyższe skłania do poszukiwania nowych koncepcji analitycznych oraz modeli teoretycznych opisujących bezpieczeństwo Europy, które mogą objawić się w następstwie Brexitu, mając fundamentalne znaczenie dla krajów będących obecnie beneficjentami pokoju i stabilności na Starym Kontynencie, w tym Polski.
Słowa kluczowe: Brexit, bezpieczeństwo międzynarodowe, Unia Europejska

Waldemar Mańkowski
Bezpieczeństwo biologiczne populacji. Zdrowie publiczne a Państwowa Inspekcja Sanitarna jako najważniejsza instytucja sfery zdrowia publicznego

Celem niniejszego artykułu jest analiza działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Wstępna część artykułu przedstawia pokrótce historię działań w dziedzinie bezpieczeństwa biologicznego gatunku ludzkiego, a także ewolucję koncepcji zdrowia publicznego. Część główna opracowania przedstawia działania w szeroko pojętej dziedzinie bezpieczeństwa biologicznego / zdrowia publicznego ludności, jak również prezentuje badaną instytucję. Analiza pozwala stwierdzić, że omawiana instytucja wymaga zmian organizacyjnych.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo biologiczne, zdrowie publiczne, Państwowa Inspekcja Sanitarna

Piotr Ogrodowczyk
„Środki aktywne” – skuteczne działania rosyjskich służb specjalnych

„Środki aktywne” – skuteczne działania rosyjskich służb specjalnych
Rosyjskie służby specjalne używają wielu metod by osiągnąć stawiane przed nimi cele. Rozwój mediów, Internetu oraz szybkość rozpowszechniania się informacji spowodowała, że jednym z najważniejszych sposobów działania dla rosyjskich tajnych służb poza granicami kraju stały się środki aktywne oraz agenci wpływu. Artykuł pokazuje, jak rosyjskie służby specjalne są w stanie wpływać na sposób myślenia i podejmowanie decyzji politycznych.
Słowa kluczowe: Środki aktywne, agent wpływu, służby specjalne

Agnieszka Stanecka
Veiling and Unveiling Fears in Leila Aboulela’s Minaret

Powieść Lelii Aboulelii Minaret przedstawia losy młodej Sudanki, która w efekcie zamachu stanu wraz z matką i bratem musi opuścić kraj i osiada w Londynie. Podczas gdy w Sudanie Najwa reprezentowała wyższą klasę społeczną, w Londynie, po śmierci matki i uwięzieniu jej brata za posiadanie narkotyków, dziewczyna podejmuje pracę zarobkową. Czuje się zagrożona realiami wielkiego miasta, brakiem pieniędzy i męża, który w kulturze wschodniej przejmuje rolę opiekuna kobiety, nadmierną wolnością. Jest jeszcze strach emocjonalny wywołany tęsknotą za czymś niewyjaśnionym. Tym czymś okazuje się wiara, która okazuje się dla Najwy wybawieniem. Co ciekawe, bohaterka z czasem decyduje się założyć hidżab, co w kulturze Islamu oznacza skromność i poddanie Allahowi. Okazuje się, że we współczesnym Londynie Najwa czuje się bezpieczniej z zakrytym ciałem niż z odkrytym.
Słowa kluczowe: strach, bezpieczeństwo, kobieta, welon, studia postkolonialne, religia

Łukasz Zwoliński
Znaczenie logistyki w zarządzaniu kryzysowym

W przedstawionym opracowaniu dokonano zdefiniowania pojęcia logistyki i jej istoty, zobrazowano kluczową i pomocniczą działalność logistyczną, zdefiniowano pojęcie bezpieczeństwa i jego rodzaje, zdefiniowano pojęcie sytuacji kryzysowej, opisano zadania logistyczne realizowane w ramach sytuacji kryzysowych, zdefiniowano pojęcie logistyki w sytuacjach kryzysowych, przedstawiono w stopniu ogólnym zarządzanie logistyką w sytuacjach kryzysowych.
Słowa kluczowe: logistyka, bezpieczeństwo, sytuacja kryzysowa

Ilona Balcerczyk
Society in the theory of Karl Popper

Czym są społeczeństwa zamknięte? Jakie niosą za sobą zagrożenie? Na czym zbudować społeczeństwo otwarte? Czy powyższe pytania są ważne i aktualne?  Popper twierdził, że tak. Artykuł jest poświęcony analizie idei Poppera  i jego teorii społeczeństwa otwartego i zamkniętego.  W pierwszej części artykułu autorka dużo uwagi poświęca społeczeństwu zamkniętemu, opisuje jego filary, takie jak: posłuszeństwo, indoktrynacja, stała forma mobilizacji, kastowość, autarkie państwa, nacjonalizm, gloryfikacja wojny. W drugiej części wypowiedzi autorka przybliża aksjologiczny wymiar społeczeństwa otwartego – pisze o zasadach i wartościach, na których Popper oparł swą teorię.
Słowa kluczowe: społeczeństwo, społeczeństwo obywatelskie, społeczeństwo otwarte, społeczeństwo zamknięte, obywatel, wolność

Sabrina P. Ramet
Muzyka rockowa a polityka w Polsce: poetyka protestu i oporu w tekstach utworów rockowych

Polska scena rockowa i punkowa służyła przez dziesięciolecia jako medium wyrażania antysystemowych wartości. W latach 80. XX w., w czasie mrocznych dni stanu wojennego, grupy takie jak Manaam, Perfect, TSA i Brygada Kryzys szydziły i satyrycznie traktowały władze komunistyczne; ostatni z nich przestał grać w 1983 r., po wprowadzeniu stanu wojennego, ale został reaktywowany w 1990 r. Od czasu "wielkiego wybuchu" w 1989 r. zmienili się zarówno gracze związani z establishmentem, jak i natura opozycji rockowej. Zamiast komunizmu, obecnie kapitalizm jest postrzegany jako główne wyzwanie, przede wszystkim przez niektóre rockowe i punkowe zespoły. Polska scena muzyczna jest zatem miejscem występowania różnorodnych perspektyw ideologicznych i muzycznych. Wszystkie odzwierciedlają dylematy współczesnego polskiego społeczeństwa z jego nierównościami, wyzwaniami tożsamościowymi i polaryzacją.
Słowa kluczowe: muzyka rockowa, muzyka alternatywna, Polska, transformacja

Kamila Lasocińska
Kształtowanie twórczej codzienności. Warsztat autobiograficzny jako metoda wspomagania kreatywności dorosłych

W artykule przedstawiam możliwości wspomagania kreatywności osób dorosłych poprzez warsztat autobiograficzny i zadania biograficzne. Opisuję zarówno założenia teoretyczne jak i propozycję działań praktycznych, odwołując czytelnika do takich form aktywności biograficznych i edukacyjnych, które wspomagają możliwości autokreacji, transgresji i kreatywności osoby na różnych etapach jej życia dorosłego. Celem jest refleksja nad tym, jak możemy stymulować rozwój osobisty dorosłych poprzez świadome i twórcze odnoszenie się do doświadczeń życia zarówno w kontekście przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.
Słowa kluczowe: warsztat autobiograficzny, kreatywność, autokreacja, transgresje, edukacja dorosłych

Mirosław Mielczarek
Przygotowanie do samodzielności życiowej usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób placówki opiekuńczo-wychowawcze przygotowują swoich usamodzielnianych wychowanków do samodzielności życiowej. Podjęty problem został rozpatrzony z perspektyw przygotowania do samodzielności rodzinnej, zawodowej, społecznej i obywatelskiej. Zrealizowanie badań pozwoliło odpowiedzieć na pytanie, jak w badanych placówkach przebiega proces wychowawczy związany z przygotowaniem usamodzielnianych wychowanków do samodzielności życiowej oraz jakie w tym celu stosuje się metody i formy. Przystępując do projektu badawczego zrezygnowano z wcześniejszego stawienia hipotez, gdyż zgodnie z założeniami metodologicznymi zabieg ten jest niekonieczny w przypadku podejścia jakościowego. Praktyka ta w znaczny sposób mogłaby ograniczyć wartość poznawczą.
Słowa kluczowe: samodzielność, usamodzielnienie, placówka opiekuńczo-wychowawcza, dom dziecka, metody wychowawcze.

Elżbieta Woźnicka
Niesłyszący nauczyciel w systemie edukacji – szanse i ograniczenia

Zawód nauczyciela stał się dostępny dla osób z uszkodzonym słuchem. Osoby niesłyszące podejmują studia pedagogiczne i chcą pracować w tym zawodzie. Na razie znajdują pracę głównie w szkołach dla dzieci niesłyszących i słabosłyszących. Artykuł omawia kompetencje, jakie powinien posiadać nauczyciel, z uwzględnieniem kompetencji pedagoga pracującego z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Osoby niesłyszące same często przeszły drogę kształcenia i wychowania w szkołach dla dzieci niesłyszących, dlatego rozumieją potrzeby dzieci z wadą słuchu, potrafią zrozumieć  ich sytuację, specyfikę rozwoju. Mogą pomóc im wejść w świat osób słyszących, a także poznać czym jest kultura i tożsamość głuchych. Artykuł jest próbą pokazania zalet  i ograniczeń, jakie mogą wynikać z ubytku słuchu, a które mogą mimo to być pozytywnymi cechami, przydatnymi w pracy z uczniem w szkole.
Słowa kluczowe: nauczyciel, głuchy, niesłyszący, słabosłyszący, surdopedagog, kompetencje nauczyciela, cechy osobowości nauczyciela

Łukasz Zaorski-Sikora
Kreatywna edukacja. Dobre praktyki

Od początku 2017 r. wprowadzana jest w Polsce reforma oświaty, której główny cel to lepsze przygotowanie uczniów do potrzeb rozwoju indywidualnego oraz potrzeb ponowoczesnego społeczeństwa i rynku pracy. Stąd też coraz większy nacisk kładziony jest dzisiaj na przedsiębiorczość, kreatywność i innowacyjność. Przykładem inicjatywy, która doskonale wpisuje się w taki nurt przemian jest ogólnopolski Przegląd Innowacji i Twórczości w Edukacji organizowany od pięciu lat przez Akademię Humanistyczo-Ekonomiczną w Łodzi. W artykule zostały przedstawione wybrane osiągnięcia laureatów Przeglądu. Analiza tych przykładów wskazuje, iż kreatywna edukacja to nie tylko szansa na radość z wyzwalania pasji u siebie i innych, ale też satysfakcja ze wspólnego zmieniania świata na lepszy. W takiej perspektywie to potencjał uczniów stanowi fundament dla edukacji jutra.
Słowa kluczowe: edukacja, kreatywna edukacja, reforma edukacji, metoda projektów

Izabela Maruszewska
Znaczenie funkcji sołtysa we współczesnej Polsce
Adam Fik
Islamskie organizacje terrorystyczne na przykładzie Al-Kaidy i Państwa Islamskiego
Sebastian Szulc
Nacjonalizm w przeszłości i czasach obecnych w Europie
Edyta Pietrzak
Aldona Wiktorska-Święcka, Monika Klimowicz, Małgorzata Michalewska-Pawlak, Innowacje we współzarządzaniu rozwojem regionalnym. Praktyka instytucjonalna w wybranych regionach w Polsce
Edyta Pietrzak
Inga B. Kuźma, Łucja Lange (red.), Mieszkanie i dom jako nieoczywistość kulturowo-społeczna
Edyta Pietrzak
Joanna Sośnicka (red.), Inżynier z duszą humanisty